Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε οκτώ διαφορετικές χώρες
Η συχνή κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας, όπως επισημαίνει μια πρόσφατη διεθνής μελέτη.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε οκτώ διαφορετικές χώρες – Αυστραλία, Βραζιλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδάς, Κολομβία, Μεξικό και Χιλή – και τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «American Journal of Preventive Medicine». Σύμφωνα με τα ευρήματα, κάθε αύξηση κατά 10% στην πρόσληψη υπερ-επεξεργασμένων προϊόντων διατροφής (UPF), όπως τα έτοιμα φαγητά, τα επιδόρπια και το αρτοπαρασκευάσματα, συνδέεται με 3% μεγαλύτερη πιθανότητα να επέλθει πρόωρος θάνατος, δηλαδή πριν την ηλικία των 75 ετών.
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα θεωρούνται τόσο επιβαρυντικά για την ανθρώπινη υγεία, ώστε ευθύνονται για έναν στους επτά πρόωρους θανάτους σε ορισμένες χώρες. Μάλιστα, στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι ετησίως προκαλούν 124.107 θανάτους, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο σχετίζονται με 17.781 θανάτους.
Ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας, Εντουάρντο Αουγκούστο Φερνάντες Νίλσον, από το Ίδρυμα Οσβάλντο Κρουζ στη Βραζιλία, επισήμανε ότι «οι κίνδυνοι για την υγεία δεν προέρχονται μόνον από τα υψηλά ποσοστά λίπους, αλατιού και ζάχαρης των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, αλλά και από τα πρόσθετα – όπως γλυκαντικές ουσίες και τεχνητά αρώματα, χρωστικές ουσίες, γαλκτωματοποιητές άλλες βοηθητικές ύλες επεξεργασίας-».
Πρόωροι θάνατοι σε χώρες με μεγαλύτερη κατανάλωση
Oι συντάκτες της μελέτης διαπίστωσαν «μια γραμμική συσχέτιση δόσης-απόκρισης μεταξύ της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και της θνησιμότητας από κάθε αιτία» κατά την εξέταση προηγούμενων επίσημων ερευνών στις οκτώ χώρες.
Ενώ το 4%, 5% και 6% των πρόωρων θανάτων στην Κολομβία, τη Βραζιλία και τη Χιλή αντίστοιχα «οφείλονται στην κατανάλωση UPF», το αντίστοιχο ποσοστό είναι 10,9% στον Καναδά, 13,7% στις ΗΠΑ και 13,8% στην Αγγλία – το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ αυτών των οκτώ χωρών.
«Οι πρόωροι θάνατοι που αποδίδονται στην κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων αυξάνονται σημαντικά ανάλογα με το μερίδιό τους στη συνολική πρόσληψη ενέργειας των ατόμων. Η υψηλή πρόσληψη UPF μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία», κατέληξαν οι ερευνητές.
Τα ποσοστά θνησιμότητας είναι τα υψηλότερα στις χώρες όπου ο πληθυσμός λαμβάνει τις μεγαλύτερες ποσότητες συνολικής ενέργειας από την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων. Στην Αγγλία το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 53,4%, σύμφωνα με την Εθνική Έρευνα για τη Διατροφή και τη Διατροφή που διεξήχθη το 2018-19, ενώ στις ΗΠΑ είναι ακόμη υψηλότερο καθώς αγγίζει το 54,5%.
Ζητούν μέτρα
Τα ευρήματα αυτά έρχονται να προστεθούν στο αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που συνδέουν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων ασθενειών, όπως ο καρκίνος, αλλά και καρδιακών παθήσεων. Ωστόσο, διαπίστωσαν μια συσχέτιση μεταξύ των UPF και του πρόωρου θανάτου, αλλά δεν αποδεικνύουν μια απόλυτα αιτιακή σχέση.
Οι συντάκτες της μελέτης προέτρεψαν τις κυβερνήσεις ανά την υφήλιο να θεσπίσουν τολμηρά μέτρα για την αντιμετώπιση της διάδοσης των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της αυστηρότερης ρύθμισης του μάρκετινγκ τροφίμων και της πώλησης τροφίμων σε σχολεία και χώρους εργασίας, καθώς και φόρων στα προϊόντα UPF με στόχο τη μείωση των πωλήσεών τους.
«Απαιτούνται επειγόντως πολιτικές που αποθαρρύνουν την κατανάλωση UPF σε παγκόσμιο επίπεδο, προωθώντας τα παραδοσιακά διατροφικά πρότυπα που βασίζονται σε τοπικά φρέσκα και ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα», σημειώνει ο δρ Νίλσον.
